Bụi tre gai quá dày và thoai thoải ở mặt ngoài khiến tôi khá vất vả để tìm được một góc để có thể nhìn vào phía trong mặc dù nghe rõ tiếng đào đất của những người kia.
Sau một hồi loay hoay vẫn chưa tìm được ra cách để quan sát phía bên trong thì tôi đành tụt xuống, quay lại bờ ruộng ngồi thụp xuống nghĩ cách, lại không nhìn thấy chị Ma đâu nữa, đúng là thoắt ẩn thoắt hiện như ma có khác. Ngồi chưa được bao lâu thì tôi nghe thấy tiếng bước chân cho nên vội vàng bật dậy và lom khom chạy về hướng Nam một đoạn dài sau đó rẽ phải vào một bờ thửa nhỏ rồi nằm xuống thở. Chị Ma cũng ngay lập tức xuất hiện trước mặt tôi với bộ dạng hai tay khoanh trước ngực ra vẻ trầm tư thì tôi đoán chị ấy vừa trở ra từ lũy tre, hoặc cũng có thể là đứng trên ngọn tre chăng?
- Con dở người ấy nó vẫn đang ngồi ngắm bọn kia đào. – Chị Ma nói với tôi.
- Là... là như nào hả chị? Em không hiểu. – Tôi thì thào hỏi lại.
- Tuy không chắc lắm vì thằng phù thủy kia nó dựng một đám âm binh vây quanh nhưng chị trông thấy có vẻ con Khuê ấy nó đang ngồi rung đùi thản nhiên như đang xem hát.
- Sao lại có chuyện như thế được?!
- Nó bình tĩnh một cách khiến chị đây cũng ngạc nhiên tột độ, có vẻ không giống tính cách của nó lắm nhỉ?
- Có khi nào chị ấy bị yểm thêm bùa gì không?
- Cũng có thể lắm... Mà hôm trước em đánh tráo bùa thì ông sư thầy trên chùa làng viết cái gì trong tờ giấy?
- Em...em không biết những chữ đấy, chỉ nhớ là có 19 chữ Nho thôi ạ.
- Dại thế nhỉ, có khi nào ông già ấy lại tiện tay làm một đoạn kinh tịnh độ gì để con bé ấy trở nên lành tính không?
- Hạt... hạt bồ đề, ông sư cho hạt bồ đề vào cái túi bùa.
- Hạt bồ đề thì tốt thôi chứ chẳng sao, chị đang tò mò việc con này nó đang âm mưu cái gì mà cứ thản nhiên như không, nhìn như con dở người.
- Hay là chị ấy giả đò, phải giả đò giống như bị trúng bùa của lão phù thủy đấy chị!
Chị Ma gật gù, trầm ngâm suy tư có vẻ rất tập trung. Tôi không hiểu trong cái đầu kia đang nghĩ gì nữa, hy vọng là không phải tìm cách dụ những âm binh ở gò đất ra đánh nhau tiếp, đánh nhau thì còn nhiều nhưng trước mắt là cần phải tìm hiểu rõ được sự tình phía bên trong đấy mới yên tâm được, tôi lo trước 5g sáng lão Diều Hâu sẽ mang hết số châu báu của chị ấy đi mất thì công sức bao ngày qua của tôi đổ ra sông ra biển.
- Đi! – Chị Ma hất tay ra hiệu cho tôi đi theo.
- Đ... đi đâu hả chị?
- Từ bao giờ em hỏi nhiều thế nhờ? Đi mau!
Tôi vội vàng nhổm người dậy rồi sau đó lại lom khom đi theo chị Ma dọc bờ ruộng về hướng Nam thêm một đoạn chừng hơn 30m nữa thì chị ấy ra hiệu cho tôi bước xuống một khu đất khá thấp bên tay trái rồi đi gần vào bụi tre.
- Ch... chị tính đột nhập vào trong này à?
- Để chị hỏi ông Thổ Địa nhà này xem ông ấy có cho mình vào hay không.
Tôi đứng lui thật xa lại phía sau vì tôi nhớ đến cảm giác tức ngực mình đã trải qua hai lần trong đêm hôm nay. Chị Ma thì thầm vài lời như thần chú ngay lập tức cạnh lũy tre hiện ra bóng dáng một người đàn ông lớn tuổi. Một ông cụ lưng hơi còng, tay phải cầm gậy như để chống đỡ thân hình già nua, bộ quần áo mặc trên người cũng cũ kỹ, tóc sáng màu nên tôi đoán là đã bạc, hình ảnh của ông cụ Thổ Địa này làm tôi nhớ đến cái ông Tô Phúc Nguyên bài xài như ăn mày nhưng ông này không bệ rạc như vậy. Trông bóng dáng ông Thổ Địa này tuy nghèo khó nhưng toát lên vẻ đường hoàng thấy rõ, tôi vô thức cúi người chào như một thói quen khi gặp người lớn tuổi.
- Cô vời tôi có việc gì? – Ông Thổ Địa hỏi chị Ma.
- Thưa cụ, chả là...
- Cô muốn vào đất của tôi phải không?
- Cụ quả nhiên là thần thông quảng đại, không việc gì giấu được.
- Cô... cô quá khen lão già này rồi! – Ông Thổ Địa dùng tay trái phẩy nhẹ ra vẻ khiêm tốn. – Đất của ta với đất ông bên kia cách nhau chỉ có lũy tre nên ta biết hết mọi việc.
- Cụ quả là tinh mắt, thật bái phục cụ, – Chị Ma lại lên tiếng khen vuốt đuôi. – bởi vì cháu biết cụ đây là hàng xóm sát vách tắt lửa tối đèn với ông Thổ Địa bên kia cho nên muốn gặp cụ nhờ vả.
Tôi không quen nghe giọng điệu này lắm bởi vì hồi tôi mới gặp chị Ma thì chị ấy nói chuyện cũng nhẹ nhàng, dịu dàng nhưng không có kiểu nịnh nọt như này, tôi đứng chắp tay ra sau mắt nhìn ra chỗ khác ra điều không quan tâm đến câu chuyện của hai bóng người một thần một ma đang thương lượng.
- Thằng bé này là cháu ngoại nhà bên đó phải không? – Ông Thổ Địa cầm cây gậy chỉ vào tôi. – Sao nó lại nhìn được ta, nhìn thần sắc thì nó còn sống mà?
- Đấy, cháu nói có sai đâu, cụ đúng là có hỏa nhãn kim tinh, thật bái phục cụ. Thằng bé này chưa có chết nhưng nó đang cố gắng giúp ông Thổ Địa bên kia nên cháu cũng giúp nó giấu đi dương khí để mấy thằng trộm không nhìn thấy ấy mà!
Chị Ma giải thích với ông cụ Thổ Địa với giọng điệu thật sự là ngọt ngào, rồi sau đó chị ấy còn tiến đến khoác tay bên trái ông Thổ Địa như kiểu cháu gái đang nhõng nhẽo, khiến tôi muốn rùng mình rợn cả tóc gáy vì không quen thấy cái cảnh gai mắt kỳ khôi này... grrrrr...
- Ông xem, thằng bé còn nhỏ mà làm việc nghĩa bảo vệ đất đai giúp Thổ Thần nên ông giúp nó cũng xem như là đang giúp bạn hữu láng giềng và cho cả làng ta đó thôi...
Chị Ma thủ thỉ bên cạnh ông Thổ Địa già còn tôi thì đang ngây người, ban nãy tôi nghĩ chị ấy sẽ bắt nạt ông cụ, o ép ông cụ để tôi được vào đất này, thậm chí cả chị ấy cũng vào được.
- Nó vào thì không vấn đề gì cả, ta sẽ giúp nhưng xem chừng là cô cũng không muốn đứng ở ngoài này đâu nhỉ?
- Đấy, cháu đã nói khi nãy rồi, chẳng có gì giấu được cụ cả!
- Cho cô vào cô định phá quấy gia chủ hay sao? Cô đừng tưởng ta không nghe danh cô ở cái làng này nhé, cô đáo để lắm đấy!
- Ôi ông đừng có nghe lời mấy đứa xấu tính ganh ghét với cháu đồn nhảm, ông không tin ông hỏi thử Thổ Thần cả cái làng này xem có ai nói điều không hay về cháu không nào? Cháu đây là thục nữ, luôn giúp người tốt và phụng sự lẽ phải, chỉ có mấy đứa tà ma quỷ quyệt thì phải diệt trừ cho làng xóm yên bình, ông thấy có phải khôngggg?
- Cô nói thì hay rồi!... Gơ...ớm, ta đến cái làng này còn sau cả cô cơ mà!
- Sau trước gì hả ông, cho dù cháu có đến trước ông nhưng vẫn là phận con cháu sao dám bất kính với ông cho được. Ông xem đấy, ban nãy ma làng mình ở ngoài cánh đồng này còn hùa vào giúp cháu chửi cái đám âm binh, dụ chúng nó ra để cháu tiêu diệt, cháu cũng vì làng xóm mình cả thôi mà!
- Thôi được, ta sẽ cho cô vào như đất nhà cô nhưng có hai điều kiện cô nhắm xem có đáp ứng được hay không, nếu không đáp ứng được thì chỉ mình thằng bé vào thôi!
- Ông nói thử cháu nghe xem ạ!
Giọng điệu của chị Ma khiến tôi nghĩ rằng chị ấy đang nói dối, chẳng giống chị ấy chút nào. Ông Thổ Địa sau khi tằng hắng* mới bắt đầu nói ra hai điều kiện.
- Điều kiện thứ nhất là cô vào thì tuyệt đối không được phá phách cái gì cũng như không được làm phiền gia chủ!
- Điều này tất nhiên cháu làm được!
Chị Ma gật đầu nhanh như chớp, bản thân tôi cũng cho rằng điều kiện này đưa ra là quá thừa vì mục đích chúng tôi vào được đất này một cách êm thấm là để theo dõi động tĩnh của đám người kia chứ phá phách làm gì.
- “Có khi ông Thổ Địa già này lẩm cẩm mất rồi cũng nên."
Tôi thầm nghĩ trong đầu nhưng không dám cười, người già đôi khi cũng có những yêu cầu kỳ lạ như thế nên cũng không có gì lạ lắm, nhưng khi ông cụ Thổ Địa nói ra điều kiện thứ hai thì tôi hơi bất ngờ.
- Điều kiện thứ hai là sau này phải tìm cách để con gái của nhà này làm dâu của nhà bên kia.
- Hả? Có lý nào lại thế? Cháu không phải Ông Tơ Bà Nguyệt mà cũng không thể để thằng bé kia làm rể nhà này được?!
- Ta đâu có nói thằng bé này, nhà nó ở chỗ khác chứ đâu phải ở đây?
- À, không phải thằng bé này thì được. Thế gia chủ nhà này con gái ra sao ông nhỉ? Tốt tính chứ?
- Bợm* làm ăn lắm, gia chủ nhà ta cứ khấn ta cho lấy chồng gần để “Có bát canh cần nó cũng đem cho”, bởi thế ta cũng.. cũng nhân dịp này nhờ cô.
Chị Ma đi lại chỗ tôi hỏi nhỏ.
- Trên nhà này em có nhiều anh em trai họ ngoại không?
Tôi gật đầu vì đúng là nhiều, chắc cũng phải hơn 20 người tất cả, tôi chưa hiểu ý nên chỉ gật đầu trả lời xác nhận rằng có nhiều chứ cũng không hỏi lại.
- Được thôi, cháu đồng ý điều này nhưng cháu không biết việc mai mối đâu ông nhé, nếu sau này không thành là không phải lỗi của cháu.
- Cô nhận lời là được rồi, ta biết ở cái làng này thì cô là người lắm tiền nhiều của nả, chỉ cần cô nhận lời thì ta tin cô sẽ giúp được, chứ ta đây cứ hưởng hương hoa của nhà người ta mà không đáp ứng được tâm nguyện ta cũng ngại.
- Vàng bạc thì không thành vấn đề gì, cần như thế nào ông cụ cứ nói cháu sẽ đáp ứng miễn là được việc thì thôi, không đáng bao nhiêu cả!
Tôi đứng nghe mà há hốc miệng vì chị Ma đã tự ý giao dịch việc hôn nhân đại sự của một người nào đó trong số anh em họ của tôi mặc dù chị ấy... chẳng có dây mơ rễ má gì, cái ông Thổ Địa già với bộ dáng đạo mạo kia cũng là một người biết tận dụng cơ hội đáo để.
- Chị! Việc... việc này có đúng không?
- Không sai thì nghĩa là đúng, miễn không phải em cưới con gái gia chủ nhà này là được.
- Ta... tại sao ạ?
- Trẻ ranh quan tâm chuyện người lớn làm gì, em chỉ cần biết không phải em là con rể của nhà này là được rồi, biết chưa?
- Dạ!
Dĩ nhiên tôi không dám hỏi thêm và tôi cũng mau chóng quên chuyện này đi, thậm chí tôi đã từng nghĩ ông Thổ Địa bị chị Ma lừa gạt rồi bởi vì nhà này có hai người con gái, một chị lớn hơn tôi chừng 2 tuổi còn một đứa nhỏ hơn tôi chừng 2 tuổi đều học ở nhà và làm ruộng trong khi các anh em họ của tôi chẳng ai ở quê cả.
- “Ông Thổ Địa già đầu rồi mà còn bị chị Ma lòe, đúng là ai chết trước vẫn khôn hơn.”
Tôi đã nghĩ như vậy trong hơn hai năm, đến khi nghe tin cháu dâu trưởng của bà ngoại tôi chính là chị gái hàng xóm, bà ngoại tôi tự mai mối và anh họ tôi tên là Cần... cũng gật đầu. Tôi dự đám cưới mà cười từ đầu đến cuối, lúc về tôi còn mang một đống kẹo cho chị Ma và bảo rằng quà cưới của cô dâu chú rể gửi, chị ấy cũng mắt tròn mắt dẹt một phen. Ai mà ngờ được rằng chị Ma mai mối lần đầu tiên vào một đêm bên bờ tre mà lại thành công cơ chứ, chắc vì hào hứng với việc mát tay nên có một dạo chị Ma hăng hái việc đi mai mối lắm, tôi cản mãi không được.
---
Kỳ lạ thay bụi tre ngăn cách hai thửa đất đoạn ngay ngóc Tây Nam lại rất thưa cảm tưởng như tôi có thể lách mình để bước qua được vậy. Tôi ngồi xổm ngay bên cạnh lũy tre thoải mái quan sát những người đang đào đất kia, họ chỉ cách tôi khoảng chừng 20m hoặc hơn một chút không đáng kể. Tôi ngồi lặng im một lúc, chợt nhớ ra điều gì... tôi nhìn trái ngó phải không thấy chị Ma đâu, bất giác tôi ngẩng đầu lên thì thấy cái bóng hình màu đỏ của chị ấy đang chót vót trên ngọn tre rồi, tôi ước gì mình cũng có thể bay được như vậy nhưng phải còn sống cơ, chứ chết rồi thì bay kiểu ấy cũng không lấy gì gọi là vui cho lắm...
- Con Khuê là một con điên, một con dở, một con... một con hâm điên khùng! – Giọng của chị Ma vang bên tai tôi nhưng cái bóng thì vẫn trên ngọn tre. - Nước sôi lửa bỏng như thế này mà nó còn nằm khểnh vung tay vung chân như xem hát thật, hóa ra lúc nãy chị không nhìn nhầm.
Tôi nghe nhưng không đáp lời, tuyệt đối không nên đổ thêm dầu vào lửa và tốt nhất không nên nói gì ở tình cảnh này, khéo cái miệng lại hại cái thân không biết chừng. Chị ấy tỏ thái độ bực dọc một lúc mà không nghe thấy tôi nói gì thì chị rời ngọn tre rồi đáp xuống vườn, vẫy tôi đi lại giữa khu vườn mới bảo:
- Em có nhìn thấy con Khuê đó không?
Tôi ngồi xổm và lắc đầu, thật sự là tôi không nhìn thấy chị ấy.
- Chị nhìn thấy rõ ràng nó đang nằm như nằm trên giường, ngắm mấy đứa đào đất, thi thoảng còn xoa đầu từng đứa ra vẻ yêu chiều nữa cơ!
- Hả? Sa... sao lại như thế được?
- Cho nên chị mới nói con này không bình thường tí nào, hay... hay là nó bị điên thật em nhỉ?
- Không! Không có chuyện đấy đâu, em gặp nhiều lần thấy chị ấy bình thường mà, không có một tí bất thường nào luôn. Nhưng... nhưng mà thái độ của chị ấy như thế nào hả chị?
- Nó lúc thì nằm, lúc thì ngồi đủ kiểu, điệu bộ vui vẻ hân hoan lắm. Nó còn xoa đầu từng đứa, ngắm nghía nữa!
- Ch... chả lẽ chị ấy ưng người nào trong số đó hay sao chị nhỉ?
- Chắc không phải! – Chị Ma giãy nảy như đỉa phải vôi. – Có khi nào nó ngắm nghía đám ấy để xem giết cách nào cho đẹp không nhỉ?
- Ch... chị... chị chưa giết người ba... bao giờ hay sao mà không biết?
- Chưa, chưa giết người bao giờ nên chị chưa có kinh nghiệm, nhưng chắc là cũng giống như giết vong thôi mà, có gì khác đâu, cùng lắm là rủ xuống ao chuôm hoặc xô đẩy người ta. À... em bảo con Khuê nó thích giết người kiểu gì, nó có kiếm chưa?
Tôi lắc đầu mấy cái.
- Chị ấy cứ nhắc đi nhắc lại việc vặn cổ người ta...
- Hả? Thôi thế có khi là đúng rồi, con này tài thật đấy!
- Tài như thế nào hả chị?
- Chị có thấy nó dùng hai tay đặt ướm vào cổ một đứa sau đó lại đắc ý cười, xem chừng nó ...nó đang nhắm đấy! Chắc nó muốn nhắm thử xem bóp cổ, vặn cổ như thế nào cho gọn rồi!
- C...có...có chuyện...chuyện.. như...như vậy thật sao ạ?
- Trò này chắc hay lắm! - Chị Ma đột nhiên phấn chấn hẳn từ giọng nói, thái độ thay đổi ngay tắp lự. – Xong việc chị sẽ bảo nó cho chị bẻ giúp một đứa xem cảm giác ra sao.
Chị Ma giơ bàn tay phải ra phía trước điệu bộ như nắm yết hầu người ta rồi xoay ngang, tôi tưởng tượng cảnh đó thôi mà bất giác đưa tay lên cổ mình sờ mấy lần.
- Sợ hả? – Chị Ma quay sang hỏi.
- Em sợ...
- Em chơi với con tiểu thư nửa mùa ấy có gì nói hộ chị một tiếng, bảo nó cho chị bẻ thử một đứa xem như nào với nhé!
- Điều này... điều này thì... – Tôi ngập ngừng.
- Em không muốn giúp chị?
- Không phải thế, em sẽ hỏi chị ấy thử nhưng chị ấy khó tính lắm, em sợ chị ấy không đồng ý đâu!
- Thì em cứ hỏi nó, chị chỉ xin bẻ thử một đứa thôi, cơ hội này không phải lúc nào cũng có đâu, vài chục năm, hàng trăm năm có khi cả đời làm ma cũng không được thử!
Nghe lời chị Ma nói như vậy thì tôi đã hiểu ra được rằng tại sao chị Đẹp thay vì tìm cách phòng thủ hoặc đánh đuổi kẻ trộm thì lại ngoan ngoãn nằm im cho chúng đào bới xung quanh, hóa ra chị ấy nhất quyết trải nghiệm cái cảm giác đi bẻ cổ người khác. Bây giờ tôi có thể lờ mờ đoán được rằng chị ấy sẽ thả đám này đi để sau đó đến từng nhà ra tay chứ không bẻ cổ bất kỳ kẻ nào tại chỗ vì chị ấy đã hứa với tôi, người chết thừa thời gian nên họ đã hứa thì rất nhớ, điều này thì tôi phải thừa biết.
Bên kia bụi tre bỗng nhiên vọng đến những tiếng thì thầm to hơn, tôi nhìn chị Ma thắc mắc thì chị ấy có vẻ cũng hiểu ý nên ngay tức khắc đã thấp thoáng bóng dáng chị trên ngọn tre, tôi cũng nhanh chóng bò sát đến lũy tre và nằm sấp xuống lắng tai nghe những tiếng bấc tiếng chì của Diều Hâu vọng tới, tuy nghe câu được câu mất nhưng còn hơn không nghe thấy gì.
- Các ông làm ăn như con ***, có mỗi việc đi tuần mà cũng không biết tượng biến mất lúc nào?!
- Ban nãy vẫn thấy đủ ở chỗ bác để mà...
- Đếch nói nhiều nữa, tập trung vào đào cho nhanh, đi tuần mà như đi dạo thế thì có ngày chết không kịp ngáp.
Diều Hâu còn chửi thêm mấy câu nữa nhưng nhỏ quá tôi không nghe được, một lúc sau tự nhiên có tiếng bước chân đi về phía tôi, tôi tưởng nghe nhầm nên áp tai xuống đất thì đúng là tiếng bước chân tới gần thật. Mặc dù nằm sát bên bờ tre rồi nhưng tôi vẫn cố nép mình thêm vào một chút vì sợ ai đó sẽ thò đầu qua mấy khe hở của những cây tre thưa và có thể nhìn thấy tôi, hai mắt tôi lại nhắm tịt, đưa tay lên miệng để cắn nhẹ, thật sự là hồi hộp vì tôi cảm nhận ai đó đang đến quá gần.
- Ông Hàn này, tôi hỏi thật nhé! – À...Hóa ra là lão Diều Hâu.
- Bác cứ nói đi, em có giấu bác cái gì đâu?
- Hôm trước đi kiểm tra lại bùa yểm ở miếu thì ông kiểm tra hay đệ tử của ông kiểm tra?
- Chính tay chính mắt em mà, việc quan trọng sao lại để đám ấy làm được?!
- Mẹ nó chứ, giờ cái góc kia toang hoác ra như thế, để tượng nào mất tượng đấy, hết vốn rồi. Hôm ông đi kiểm tra có động vào bùa không?
- Tuyệt đối không, em dùng đèn pin soi thật gần khi thấy đúng mọi thứ vẫn y nguyên thì rời đi, tối đó cũng không có gì lạ cả!
- Tự nhiên tôi cảm thấy bất an vì có gì đó rất lạ. Tôi đang nghĩ đến khả năng bùa bị đánh tráo hoặc nhất định có người đang phá chúng ta! Ông nghĩ thử mà xem, bây giờ chỉ còn đúng chỗ góc này là tượng còn y nguyên, còn đâu các góc khác không mất thì thiệt hại. Tôi không gọi Thổ Địa để hỏi được nữa và loạt tượng bảo vệ gò thì không thể di dời, cho nên ông dặn anh em đừng đi lại lung tung và làm nhanh lên, thêm khoảng hơn nửa mét nữa thì đào hàm ếch lên hướng chính Bắc, 1g30 rồi đấy!
Bước chân Hàn Xì giẫm lên những lá cây khô quay lại phía gò, chỉ còn lại Diều Hâu, hắn luôn ở lại sau cùng để làm gì đấy một mình, không gian yên tĩnh đến đáng sợ, tôi nhịn thở và chỉ dám khẽ hé miệng ra thở nhẹ từng hơi chậm và ngắn.
- Mẹ nó! Sao bấm quẻ này lại thấy cái thằng Trọng 3 ngày nữa gặp họa sát thân nhỉ? Cái thằng mả mẹ này vận số ngắn thế hay sao?
Sau đó lại là im lặng, sự im lặng đến rợn người.
- Vẫn quẻ cũ, sao thằng này lại vắn số thế nhỉ?! Đợt trước gặp nó thì đường sinh mệnh còn dài lắm mà? Không thể chết trước thất tuần được...Thây kệ mẹ nhà nó, để tí xem vận số thằng Hàn có gì thay đổi không, chả nhẽ đâu lần này lành ít dữ nhiều...
Mùi hương phảng phất trong gió tạt đến mũi tôi, như vậy là tượng âm binh yểm góc Tây Nam lão Diều Hâu để rất gần nơi đây, không biết chỗ tôi đang nằm sấp này là do vô tình hay chính tay ông Thổ Địa dẫn lối, dù sao tôi cũng sẽ cảm ơn ông ấy hậu hĩnh mới được. Bóng màu đỏ của chị Đẹp vẫn thấp thoáng trên ngọn tre còn tôi nằm im bên bờ tre thở chậm từng hơi và suy luận những lời Diều Hâu vừa nói, có vẻ thực sự là chị Đẹp sẽ không giết ai trên đất nhà bà ngoại tôi, tôi tự hỏi liệu cái tay Trọng từng bị chó cắn, bị ném gạch vỡ đầu, bị dính “mìn” có phải là người đầu tiên được chị Đẹp tiễn xuống suối vàng một đoạn?
Nếu quả có như thế thật thì cũng như câu bà Già tôi thi thoảng hay nói "Ai chết trước thì được ấm mồ". (Ý nói người cùng thời mà ra đi trước sẽ được mồ yên mả đẹp vì có người còn sống hương khói chăm nom. Người chết sau do sống lâu sẽ không còn ai chăm việc hậu sự).
Bà tôi nói điều này không sai, cũng như tôi hay nói đùa rằng chết trước là lợi thế, vậy nhưng chỉ là lợi thế nếu cái chết đó không phải là để trả giá cho những sai lầm.
---
***

vô địch lưu , hài hước đọc giải trí